واکسن ویروس پاپیلومای انسانی

 ویروس پاپیلومای انسانی، شایعترین عامل عفونت ویروسی دستگاه تناسلی است که بیش از صد گونه آن شناخته شده است.

 تظاهرات آلودگی به این ویروس از یک عفونت بی­ علامت تا ضایعات سرطانی متغیر است.

  تیپ­ های پرخطر در 99% سرطان­ های دهانه رحم نقش دارند. هرچند عفونت با تیپ­ های پرخطر این ویروس برای ایجاد سرطان دهانه رحم ضروری است، ولی به تنهایی برای ایجاد سرطان کافی نیستند، چون اکثریت مبتلایان به این ویروس، دچار سرطان نمی­ شوند. ابتلا به این عفونت­ها در 90-70 درصد موارد ، کوتاه­ مدت بوده و خود به خود طی دو سال خوب می­شود و در 10-5 درصد، کمی از عفونت­ های مزمن تبدیل به ضایعات پیش­ سرطانی شده و از این عده تعداد کمتری دچار سرطان می­ شوند.

  سرطان سرویکس (دهانه رحم) چهارمین سرطان شایع زنان و هفتمین سرطان شایع در کل جمعیت جهان است. در سال 2012 در جهان، حدود 630 هزار مورد جدید سرطان مرتبط با HPV در زنان رخ داد که 533 هزار مورد آن سرطان سرویکس بوده است. در همین سال 266 هزار مورد مرگ در اثر سرطان سرویکس گزارش شد که معادل 8% مرگ های ناشی از سرطان در دنیا بوده است.

در حال حاضر 3 نوع واکسن علیه ویروس زگیل تناسلی تولید شده است:

• واکسن دو ظرفیتی – (HPV2 (CERVARIX – حاوی تیپ­های 16 و 18
• واکسن چهارظرفیتی – (HPV4 (GARDASIL – حاوی تیپ­های 6، 11، 16 و 18
• واکسن نه ظرفیتی – (HPV9 (GARDASIL 9 – حاوی تیپ­های 6، 11، 16، 18، 31، 33، 45، 52 و 58

  واکسن در دختران در سن 9 تا 26 سالگی و در پسران در سن 9 تا 21 سالگی توصیه می شود. در مردان همجنسگرا و افراد مبتلا به HIV  قویا تزریق واکسن توصیه می­ شود، هرچند در سایرین نیز بلامانع است.

    تعداد دوزهای مورد نیاز، بستگی به سن فرد در هنگام دریافت اولین دوز واکسن را دارد، به نحوی که اگر واکسیناسیون قبل از 15 سالگی شروع شده باشد، دو دوز تجویز می­ شود و زمان تزریق دوز دوم، 12-6 ماه پس از دوز اول است. در مواردی که واکسیناسیون در سن 15 سالگی و پس از آن شروع شده باشد، سه دوز در زمان­های صفر، 2-1 ماه و 6 ماه پس از دوز اول تجویز می ­شود.

  در افراد با نقص ایمنی (اولیه – ثانویه) با کاهش ایمنی هومورال یا سلولی، مثل اختلال در تولید آنتی­ بادی توسط لنفوسیت بی، نقایص ایمنی کامل یا نسبی لنفوسیت تی، عفونت HIV، نئوپلاسم بدخیم، پیوند، بیماری­های خودایمنی، و درمان مهارکننده سیستم ایمنی، بدون توجه به سن فرد در زمان شروع واکسیناسیون باید برنامه سه دوزی اجرا شود.

   در مطالعه­ ای که در آمریکا از سال 2012-2008 برای پایش تاثیر واکسن HPV انجام شد، مشخص شد که درصد افراد با تیپ­ های 16 و 18 مثبت، در افرادی که حداقل دو سال قبل از شناسایی ضایعه، واکسن دریافت کرده بودند، به مراتب کمتر از جمعیت غیرواکسینه بود.

  طبق توصیه سازمان بهداشت جهانی، کلیه کشورها باید این واکسن را در برنامه جاری خود وارد کنند. توصیه این سازمان، واکسیناسیون دختران در سن 13-9 سالگی و واکسیناسیون سایر گروه­های سنی و افراد مذکر، بر اساس منابع مالی و امکانات اجرایی، مد نطر قرار گیرد.

  اضافه کردن واکسن باید جزئی از برنامه جامع پیشگیری و کنترل سرطان دهانه رحم و سایر بیماری­های مرتبط با HPV باشد.

  تا ژانویه 2018، 79 کشور (41% کشورهای جهان) این واکسن را در برنامه خود وارد کرده­ اند که اکثر این کشورها در غرب اقیانوس آرام قرار دارند.